سرانجام پس از قرنها، انتظار عالم خلقت به سر آمد و بزرگ هدایتگر انسانها پا به عرصه و جود نهاد. برترین مخلوق خدا ظاهر شد، باران «رحمة للعالمین» باریدن گرفت، چشمه رافت و هدایت فیضان کرد و نور محمدى عالم ملک و ملکوت را منور نمود. در شهرى که شرافتش را از و لادت او دریافت کرد، چشم به جهان گشود :

«لا اقسم بهذا البلد ، و انت حل بهذا البلد:

اى پیامبر چون تو در این شهر هستى به این شهر قسم مى خورم.»

امام على(ع) در رابطه با مکان تولد پیامبر فرموده اند: «مولده بمکة»

مکه این شهر امن خدا، زادگاه آخرین سفیر الهى بر خلایق گردید. شهرى که بواسطه دعاى ابراهیم محل امان و امن همه موجودات اعم از نبات و حیوان و انسان گردید:«و اذ قال ابراهیم رب اجعل هذا البلد آمنا»

تعبیر قرآن در آیات ابتداى سوره بلد نشان مى دهد که مکه به خاطر اقامت پیامبر در این شهر و تولدشان درآن، شرافت  یافته و مورد قسم خداوند واقع گشته است.

ولادت رسول اکرم را در عام الفیل معادل سال 570 میلادى گفته اند. روز ولادت ایشان 17  ربیع الاول بود .

امام على (ع) در خطبه اى میلاد پیامبر(ص) را اینگونه توصیف مى کنند:«کریما میلاده» پیامبرى که براى کرامت بخشیدن به انسانها مبعوث شده و غایت بعثت او انحصار در تتمیم مکارم اخلاقى دارد، میلاد او نیز همواره با کرامت و به دور از هر دنائت و پستى بوده است.

برنامه انبیاء تکریم انسانهاست. و چون دین اسلام اتم و اکمل ادیان است و پیامبر -اکرم انبیاء- براى تتمیم کرامتها پا به عرصه وجود نهاده است، لذا در عالم وجود، میلادى کریم تر از این میلاد رخ نداده است.چ

با میلاد پیامبر(ص) حوادث شگرف و تحولات عجیبى در زمین و آسمان پدید آمد. در روایتى از امام صادق(ع) نقل شده که ابلیس در آسمان هاى هفتگانه رفت و آمد مى کرد وقتى عیسى(ع) متولد شد ابلیس از سه آسمان محروم گردید، و در چهار آسمان دیگر آمد و شد داشت و با تولد پیامبر اکرم(ص) از رفت و آمد هفت آسمان محروم و ممنوع گردید و ستارگان آسمان، شیطان را از آسمان مى راندند.

حوادثى نیز در زمین رخ داد. از جمله آنها به لرزه درآمدن ایوان کسرى و فرو ریختن چهارده کنگره آن، خاموش شدن آتشکده فارس، خشک شدن دریاچه ساوه، سرنگون شدن بتها و اتفاقات دیگرى که در کتب تاریخ اسلام به تفصیل بیان شده است.

روز هفدهم ماه ربیع الاول سال 82هجری قمری درخانه زین العابدین (علیه السلام) واقع درمدینه طفلی ازصلب امام محمد باقر(علیه السلام) قدم به دنیا گذاشت که بعد به اسم جعفرصادق(علیه السلام) معروف شد.
او را جعفر نامگذاری کرده اند و در این نامگذاری از سخن رسول خدا در بیش از هفتاد سال قبل از او الهام گرفته اند . از رسول خدا در مورد نام و لقب او سخنها و روایاتی است. از جمله این سخن است که فرمود:
خداوند از صلب امام باقر (علیه السلام) فرزندی پدید می آورد که کلمه حق و زبان صدق و راستین اسلام است. و هم از وی نقل شده است که فرموده:
آنکس که دوست میدارد خدای را ملاقات کند در حالیکه کتاب عمل او در دست راست او باشد باید جعفربن محمد الصادق (علیه السلام) را دوست بدارد
برخی از اسناد ها گزینش نام او را به پیامبر (صلی الله علیه و‌ آله) نسبت میدهد و میگویند او بود که نام او را جعفر صادق علیه السلام گذارد

چرا او را صادق نامیدند؟ مگر دیگر پیشوایان از این صفت دور و بر کنار بوده اند؟ چرا آنها را صادق ننامیده اند؟ در پاسخ آن باید گفت اولاََ اثبات صفتی در باره فردی مایه نفی آن از دیگران نیست . ثانیاََ در لابلای توجیهاتی که که برای ذکر این لقب جهت امان از سوی بزرگان مطرح شده است حقایقی دیگر از این نامگذاری بدست می آید:
پیامبر (صلی الله علیه و‌ آله) فرمود ه : بهنگامی که پسرم جعفر بن محمد بدنیا آمد او را صادق بخوانید بدان خاطر که در تداوم امامت ، فرزندی به دنیا می آید که به همین نام ( جعفر) موسوم می شود ، بدون حقی دعوی امامت میکند و او را جعفر کذاب مینامند و نمونه این سخن از حضرات معصومین اندک نیستند.
_ او را صادق نامیده اند بخاطر صدق مقالت او.
ـ او را صادق خوانده اند بخاطر صدق حدیث و سخنش
ـ دیگران چون سیوطی ، از پیشوایان و بزرگان اهل سنت نیز همین سخن را سروده اند.
ـ بعضی از بزرگان نوشته اند این لقب را بدان خاطر به او داده اند که همه پیش بینی ها و اضهار نظر های او راست در می آمد و هرچه میگفت درست بود . ویا گفته اند او را از این بابت صادق خوانده اند که جز حق نگفت و جز راست و درست به مردم ابلاغ نکرد .
لقب صادق را حتی دشمنانش نیز در باره او معمول میداشتند و این لقب چندان مشهور بود که هر کس آن را می شنید همان را بر زبان جاری می کرد ، حتی منصور عباسی دشمن کینه توز و سر سخت امام (علیه السلام) و سرانجام قاتل او .

نوشته اند که سال ولادت اومصادف با سال سیل معروف درمکه است که سیل (جحاف) نام داشت. قدرت این سیل رابحدی ذکرکرده اند که نوشته اند بسیاری ازحجاج را باخود برد وموج وتندی آن شتر رامی غلطاند، وبه خانه کعبه ورکن آن آسیبی وارد آمد.
وهم نوشته اند که امام باقر(علیه السلام)درحین ولادت اودرمدینه نبود، بخاطر کار وبرنامه ای درخارج شهر بود. ولی جدّ گرامیش امام سجاد(علیه السلام)درشهر حضور داشت. اوبدنیا آمد . طفل را درپارچه سفید ی پیچیدند وبه نزد امامش آوردند . حضرت زین العابدن (علیه السلام) نگاهی توأم بانشاط وامید براوافکند ومراسم اسلامی رادرباره اوپیاده کرد.
ازدیدارش شادمان بود و با علم امامت می دانست که این طفل چون دیگر کودکان نیست . امید دنیای اسلام وذخیره گرانقدر الهی است. پس ازقرائت آیاتی ازقرآن وذکر ودعا فرمود: امید است قدمش مبارک باشد.